Nie zgadzam się z każdym zdaniem wypowiedzianym w wywiadach z prof. Cichosz, ale wiele kluczowych tez jest dobitnie prawdziwych
Trzeba być wyjątkowym cynikiem, aby podważać w całości wiarygodność Pani Prof i twierdzić, że te wywiady są szkodliwe społecznie, bo jest odwrotnie!
W ciągu ostatnich kilku dekad (np. od lat 70.–80. XX w. do dziś) zachorowalność na nowotwory i wiele chorób przewlekłych wzrosła również wśród osób młodszych i w średnim wieku, a nie tylko wśród seniorów (dowody poniżej)
To niezbity dowód na to, że choroby cywilizacyjne nie wynikają jedynie z tego, że dłużej żyjemy
Niestety, istotny udział w pogarszającym się stanie zdrowia populacji ma nie tylko genetyka czy siedzący tryb życia, ale również szkodliwe zalecenia żywieniowe, wątpliwa jakość spożywanego pokarmu i czynniki jatrogenne, o czym mówi prof Cichosz
Przykład:
Kaloria kalorii nie równa – to jeden z kluczowych wniosków współczesnej nauki o żywieniu. Dwie potrawy o identycznej liczbie kalorii mogą mieć zupełnie różny wpływ na metabolizm, głód, przyrost tkanki tłuszczowej i zdrowie. Najważniejszym czynnikiem różnicującym jest wpływ na poziom insuliny, a więc węglowodany (zwłaszcza rafinowane) są najłatwiejszym i najszybszym sposobem na tycie – szczególnie u osób z insulinoopornością.
Możesz jeść tyle samo kalorii (izokalorycznie) lub nawet więcej kalorii, a mimo to chudnąć, nie tyć lub tyć mniej – jeśli zmienisz źródło kalorii z węglowodanów na tłuszcze i białko. To nie jest „magia” – to fizjologia insuliny i termogenezy
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3451…
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2997…
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3327…
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3042…
Za obecny stan zdrowia Polaków w znacznym stopniu odpowiada lobby przemysłu i ich eksperci, którzy stawiają zysk ponad zdrowie konsumentów
Rośnie liczba zachorowań na raka jelita grubego wśród młodych (Medycyna Praktyczna, 2023; na podstawie globalnych danych GLOBOCAN). Artykuł podsumowuje wzrost o 80% w latach 1990–2019 u osób poniżej 50., z korektą za diagnostykę (zaawansowane stadia w 65% przypadków); odnosi się do polskich trendów.
mp.pl/pacjent/onkologia/aktu…
40 lat zmian w częstości występowania nowotworów w zależności od wieku i stopnia zaawansowania u kobiet i mężczyzn w USA (Journal of the National Cancer Institute, 2019; PMC). Wzrost zachorowalności na raka u osób w wieku 25–39 lat; korekta za lepszą diagnostykę poprzez analizę stadiów zaawansowania (wyższy wzrost w stadium zaawansowanym, np. dla raka piersi i macicy, co wskazuje na prawdziwy wzrost ryzyka, nie tylko wykrywalności).
pmc.ncbi.nlm.nih.gov/article…
Przegląd 12 typów raka wskazuje na wzrost zachorowalności na raka jelita grubego, piersi, nerek, trzustki i macicy u osób poniżej 50. roku życia; korekta za diagnostykę poprzez analizę stadiów i porównania z grupami starszymi
nature.com/articles/s41416-0…
Profil Zdrowotny WHO dla Polski (2019–2023): Prewalencja otyłości i cukrzycy u 18–44 lat wzrosła o 10–12% od 2010 r., z wyższym obciążeniem CVD u młodych (DALY +5–7%). Poprawa diagnostyki (np. wzrost screeningów NFZ o 15–20%) wyjaśnia część wzrostu, ale modele kohortowe wskazują na rzeczywisty trend, zwłaszcza wśród mężczyzn w średnim wieku
eurohealthobservatory.who.in…
W Polsce i UE wzrost incydencji chronicznych chorób u 35–54 lat o 7–10%, mimo spadku śmiertelności dzięki diagnostyce (np. CVD -30% od 2000 r.). Korekta na wczesne wykrywanie pokazuje wzrost prevalencji otyłości i cukrzycy o 12%, z wyższym ryzykiem u kohort urodzonych po 1980 r.
pmc.ncbi.nlm.nih.gov/article…
Meta-analiza The Lancet (GBD i dane z 2000–2021): Globalna prevalencja multimorbidności (≥2 chroniczne choroby) wśród dorosłych 18–54 lat wzrosła o 10–15%, z wyższymi wskaźnikami w Europie (np. 25–30% u 35–54 lat). Poprawa diagnostyki (np. wzrost badań obrazowych i testów laboratoryjnych o 27% w latach 2004–2014) wyjaśnia ok. 20–30% wzrostu
thelancet.com/journals/eclin…
Choroby autoimmunologiczne (AD), takie jak reumatoidalne zapalenie stawów (RA), toczeń rumieniowaty układowy (SLE), stwardnienie rozsiane (MS), choroba trzewna (celiakia), cukrzyca typu 1 (T1DM), wrzodziejące zapalenie jelita grubego (IBD) czy łysienie androgenowe (AA), charakteryzują się atakiem układu immunologicznego na własne tkanki. Ich prevalencja rośnie globalnie, w tym u młodych dorosłych (15–39 lat) i osób w średnim wieku (35–54 lata), w ostatnich dekadach (głównie 1990–2021). Trend ten jest obserwowany w USA, Europie i krajach o wysokim dochodzie, gdzie AD stały się wiodącą przyczyną chronicznej chorobowości i śmiertelności wśród młodych kobiet. Mimo poprawy diagnostyki (np. wzrost testów na autoprzeciwciała jak ANA – przeciwciała przeciwjądrowe – o 20–30% dzięki lepszym narzędziom laboratoryjnym i świadomości), badania po korekcie (np. modele standaryzowane wieku w GBD, analiza incydencji zamiast tylko prevalencji) wskazują na rzeczywisty wzrost o 10–19% rocznie, przypisywany czynnikom środowiskowym (dieta, zanieczyszczenia, mikrobiom), genetycznym i stylu życia
nih.gov/news-events/news-rel…
pmc.ncbi.nlm.nih.gov/article…
pmc.ncbi.nlm.nih.gov/article…
sjogrens.org/blog/2025/the-r…
pmc.ncbi.nlm.nih.gov/article…
bmcpublichealth.biomedcentra…